मुदत ठेव म्हणजे काय? | Fixed Deposit Information In Marathi

आजच्या आधुनिक युगात पैशांची बचत करणे खूप अवघड आहे, असे असले तरी बरेच लोक पैसे वाचविण्यात खूप तज्ञ आहेत. तर काही लोकांचे उत्पन्न खूप चांगले आहे, परंतु त्यांच्याकडे बचतीच्या नावावर काहीही नाही. बहुतेक लोक पैसे वाचवण्यासाठी वेगवेगळ्या पद्धतींचा अवलंब करतात.

 

सध्या बचतीसाठी सरकारी, निमसरकारी बँका आणि पोस्ट ऑफिसद्वारे आरडी आणि एफडी अशा विविध प्रकारच्या सुविधा पुरवल्या जात आहेत. आज आम्ही तुम्हांला या लेखाद्वारे FD बद्दल संपूर्ण माहिती देणार आहोत, तर जाणून घेऊया, मुदत ठेव म्हणजे काय (mudat thev mahiti marathit), फुल फॉर्म, FD खाते कसे उघडायचे, व्याजदर, आदी.

मुदत ठेव म्हणजे काय? | FD म्हणजे काय? | What is Fixed Deposit- FD

मुदत ठेव (mudat thev mahiti marathit), ज्याला FD म्हणूनही ओळखले जाते, हे एक गुंतवणूक साधन आहे जे बँका, तसेच नॉन-बँकिंग वित्तीय कंपन्या (NBFC) त्यांच्या ग्राहकांना पैसे वाचविण्यास मदत करतात. मुदत ठेव खात्यासह, तुम्ही निश्चित कालावधीसाठी पूर्वनिर्धारित व्याजदरावर मोठ्या प्रमाणात पैसे गुंतवू शकता. कार्यकाळाच्या शेवटी, तुम्हाला व्याजासह एकरकमी रक्कम मिळते, जी पैशांची बचत करणारी चांगली योजना आहे. मुदत ठेव खात्यासाठी बँका वेगवेगळे व्याजदर देतात.

 

FD पूर्ण फॉर्म | FD Full Form

FD चे पूर्ण रूप ‘Fixed Deposit’ आहे. एफडीला मराठीत ‘मुदत ठेव’ म्हणतात. मुदत ठेव अंतर्गत, गुंतवणूकदारांनी गुंतवलेले पैसे ठराविक कालावधीसाठी ठेवावे लागतात. वास्तविक, एफडी घेण्याचा मुख्य उद्देश एखाद्या विशिष्ट परिस्थितीला सामोरे जाण्यासाठी बचत करणे हा आहे.

काही बँक किंवा पोस्ट ऑफिसद्वारे मुदत ठेवीमध्ये अथवा FD मध्ये जमा केलेली रक्कम ठराविक कालावधीपूर्वी काढता येत नाही. परंतु काही बँका यासाठी अपवाद आहेत. एखाद्या गुंतवणुकदाराला हे पैसे कोणत्याही विशेष परिस्थितीत काढायचे असतील, तर त्याला त्यासाठी संबंधित बँक किंवा पोस्ट ऑफिसला पूर्व माहिती द्यावी लागेल. मात्र, यासाठी गुंतवणूकदाराला दंडही भरावा लागतो. तर काही बँक FD मध्ये असा कोणताही दंड भरावा लागत नाही. आम्‍ही तुम्हांला सांगू इच्छितो कि, फिक्स्ड डिपॉझिट (FD) चा किमान कालावधी 6 महिने आहे आणि कमाल कालावधी 10 वर्षांपर्यंत आहे.

 

FD वर किती व्याजदर मिळतो (What is The Interest Rate on FD)

जर आपण FD वर उपलब्ध व्याजदराबद्दल बोललो तर त्यावर साधे बचत खाते आणि चालू खात्यापेक्षा जास्त व्याज मिळते. काही काळापूर्वी गुंतवणूकदारांना फिक्स डिपॉझिटच्या रकमेवर सुमारे 15 टक्के व्याज मिळत असे, परंतु सध्या एफडीवरील व्याजदर 7 ते 9 टक्क्यांवर आला आहे.

याशिवाय त्यांच्या बचत खात्याची एफडी मिळाल्यावर गुंतवणूकदारांची रक्कम अवघ्या चार ते पाच वर्षांत दुप्पट होत असे. तर यावेळी पैसे दुप्पट होण्यासाठी किमान आठ ते दहा वर्षे लागतात. आगामी काळातही एफडीची रक्कम दुप्पट होण्यासाठी आणखी वेळ लागू शकतो.

 

 

FD वर कमी व्याजदराची कारणे

एफडी खात्यावरील कमी व्याजदराचे मुख्य कारण हे आहे की जेव्हा कोणत्याही देशाच्या मध्यवर्ती बँकेकडून दरवर्षी चलनवाढीचे समायोजन केले जाते तेव्हा चलनाचे मूल्य कमी होते.

महागाईत सातत्याने वाढ होत असल्याने जवळपास सर्वच देशांच्या चलनात सातत्याने घट होत आहे. त्यामुळे लोकांच्या बँक खात्यात जमा केलेली रक्कम सेंट्रल बँक कापून घेते, म्हणजेच व्याजदर कमी होतो.

 

FD चे फायदे | Benefits of a Fixed Deposit

• एफडी हा पैसा गुंतवण्याचा सर्वात सुरक्षित मार्ग आहे, ज्यावर बाजारातील चढ-उतारांचा परिणाम होत नाही.
• फिक्स्ड डिपॉझिटमध्ये गुंतवणूकदारांनी जमा केलेल्या रकमेवरील व्याजदर इतर खात्यांपेक्षा जास्त असतो.
• पाच वर्षांसाठी एफडीमध्ये पैसे जमा केल्यावर, गुंतवणूकदारांना त्यात जमा केलेल्या मुद्दलावर आणि मिळणाऱ्या व्याजावर आयकर सूटसह कोणताही कर भरावा लागत नाही.
• जेव्हा गुंतवणूकदाराला तात्काळ पैशांची गरज असते तेव्हा तो त्याच्या एफडी खात्यातून कर्ज घेऊ शकतो आणि त्याच्या सोयीनुसार पैसे काढू शकतो.

 

FD वरील कर कपातीचा नियम

जर तुम्हाला FD वरून एका वर्षात 10 हजार रुपयांपेक्षा जास्त व्याज मिळत असेल तर गुंतवणूकदाराला 10% कर म्हणजेच FD वर कर भरावा लागेल. तथापि, यासाठी, गुंतवणूकदाराने त्याच्या पॅन कार्डची छायाप्रत सादर करणे आवश्यक आहे, पॅन कार्ड सादर न केल्यास 20% टीडीएस कापला जातो.

कर कपात टाळण्यासाठी, गुंतवणूकदारांना फॉर्म 15A भरावा लागेल. वास्तविक हे अशा गुंतवणूकदारांसाठी लागू आहे, जे कोणत्याही आयकर स्लॅबमध्ये येत नाहीत. गुंतवणूकदार ज्येष्ठ नागरिक असल्यास, त्यांनी कर कपात टाळण्यासाठी फॉर्म 15H सबमिट करणे आवश्यक आहे.

 

FD खाते उघडण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे

• ओळखीचा पुरावा
• पत्ता पुरावा
• पॅन कार्डची छायाप्रत
• पासपोर्ट साइज फोटो
• मुदत ठेव (FD) फॉर्म

 

FD खाते कसे उघडावे (FD खाते कसे उघडावे)

जर तुम्हांला तुमचे पैसे FD खात्यात जमा करायचे असतील, तर तुम्ही यासाठी FD खाते ऑनलाइन आणि ऑफलाइन अशा दोन्ही माध्यमातून उघडू शकता. ऑफलाइन प्रक्रियेअंतर्गत, तुम्हांला तुमच्या जवळच्या बँक किंवा पोस्ट ऑफिसमध्ये जावे लागेल. सर्व प्रकारची माहिती मिळाल्यानंतर, तुम्हांला एक फॉर्म भरावा लागेल तसेच एफडीची रक्कम किंवा चेक द्यावा लागेल.

याशिवाय इंटरनेट बँकिंगद्वारे तुम्ही घरबसल्या ऑनलाइन एफडी खाते उघडू शकता. यासाठी तुम्हांला ज्या बँकेत किंवा पोस्ट ऑफिसमध्ये एफडी खाते उघडायचे आहे त्या अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल.