मूळतः भारत, आशिया आणि आफ्रिकेत, तुळस एक पवित्र आणि उदात्त औषधी वनस्पती मानली जाते. खरं तर, तुळस हा शब्द प्राचीन ग्रीक बॅसिलिखॉन मधून घेतला आहे ज्याचा अर्थ “रॉयल” आहे.
आज, Ocimum basilicum (तुळशीचे वैज्ञानिक नाव) ची जगभरात अनेक ठिकाणी लागवड केली जाते. बरेच लोक त्यांच्या स्वयंपाकघरात किंवा बागेतही तुळशीची लागवड केली जाते. ही सुवासिक औषधी वनस्पती विविध पदार्थांमध्ये मसाला म्हणून वापरली जाते आणि इटालियन आणि थाई पाककृतीमध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावते.
तुळशीचे 60 पेक्षा जास्त प्रकार आहेत, ज्यामध्ये गोड तुळस सर्वात जास्त वापरली जाणारी तुळस आहे. औषधी तुळशीची पाने गोलाकार असून टोकदार असतात.
गोड तुळशीला खूप तीव्र वास आणि ओळखता येणारी चव असते. तुळशीच्या विविध जाती थोड्या वेगळ्या चवी देतात. उदाहरणार्थ, लिंबू तुळस जीची तिखट लिंबूसारखी चव असते, तर पुदीना तुळस जिची पुदीनासारखी चव असते. असे तुळशीचे विविध प्रकार असून रंगासह वेगळी चव देखील देतात. तसेच तुळस हि एक धार्मिक वनस्पति असून तिचा उपयोग मेडिसिनमध्ये देखील होतो.
अर्थात, तुळस हि आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे. म्हणून आपण या लेखात याच औषधरूपी वनस्पतीचे फायदे जाणून घेणार आहोत.

आरोग्यासाठी तुळशीचे होणारे फायदे
तुळशीमध्ये अनेक जीवनसत्त्वे आणि खनिजे, तसेच ल्युटीन, झेक्सॅन्थिन, बीटा-कॅरोटीन आणि बीटा-क्रिप्टोक्सॅन्थिन यांसारखे अँटिऑक्सिडंट असतात. याच अँटिऑक्सिडंट्सचे आरोग्यासाठी खूप फायदे असतात. हे अँटिऑक्सिडंट मुळात ताज्या तुळशीमध्ये प्रभावी प्रमाणात असतात. परंतु, कोरडया तुळशीमध्ये तुळस कोरडी होण्याच्या प्रक्रियेदरम्यान हे अँटिऑक्सिडंट्स अदृश्य होतात, म्हणून जेव्हा शक्य असेल तेव्हा जास्तीत जास्त फायदे मिळविण्यासाठी ताजी तुळस निवडा. काही फायदे पुढीलप्रमाणे :
कर्करोग प्रतिबंध
पवित्र तुळस, ज्याला तुळशी देखील म्हणतात, जी तुम्ही तुमच्या आवडत्या पाककृतींमध्ये वापरत असलेल्या गोड तुळशीपेक्षा थोडी वेगळी आहे. तरीही, त्यातील फायटोकेमिकल्स फुफ्फुसाचा कर्करोग, यकृताचा कर्करोग, तोंडाचा कर्करोग आणि त्वचेचा कर्करोग यासह विविध प्रकारच्या कर्करोगापासून संरक्षण करण्यास मदत करू शकतात.
रक्तातील साखरेचे नियमन
तुमच्या आहारात तुळशीचा समावेश केल्यास रक्तातील साखरेचे प्रमाण कमी होण्यास मदत होऊ शकते. मधुमेह असलेल्या उंदरांवर केलेल्या अभ्यासात, हे सिद्ध झाले आहे. उच्च रक्तातील साखरेच्या दीर्घकालीन परिणामांवर उपचार करण्यासाठी तुळस देखील उपयुक्त ठरू शकते.
हृदयरोग प्रतिबंधक
तुळशीमधील युजेनॉल कॅल्शियम, वाहिन्या अवरोधित करू शकते. ज्यामुळे रक्तदाब कमी होण्यास मदत होऊ शकते. औषधी वनस्पतीमधील आवश्यक तेल तुमचे कोलेस्ट्रॉल आणि ट्रायग्लिसराइड्स कमी करण्यास मदत करू शकते. तुळशीमध्ये मॅग्नेशियम देखील असते, जे स्नायू आणि रक्तवाहिन्यांना आराम देऊन रक्त प्रवाह सुधारण्यास मदत करू शकते.
मानसिक आरोग्य सुधारण्यासाठी
तुळशी ही आयुर्वेदिक औषधी वनस्पती आहे. संशोधनात असे दिसून आले आहे की तुमचे मानसिक आरोग्य सुधारण्यात तुळशीचे महत्वपुर्ण योगदान आहे. यात संयुगे आहेत जी चिंता आणि नैराश्य दूर करण्यात मदत करू शकतात, स्पष्टपणे विचार करण्यासाठी तुमची क्षमता वाढवू शकतात आणि वय-संबंधित स्मरणशक्ती कमी होण्याचा धोका कमी करू शकतात.
जळजळ कमी होण्यासाठी
तुळशीमधील आवश्यक तेले, युजेनॉल, लिनालूल आणि सिट्रोनेलॉल, शरीरातील जळजळांशी लढण्यास मदत करू शकतात. हे हृदयरोग आणि आतड्यांसंबंधी दाहक परिस्थितीचा धोका कमी करण्यास मदत करू शकतात.
संक्रमणाविरूद्ध संरक्षणाविषयी
तुळशीमध्ये बॅक्टेरियाविरोधी गुणधर्म असतात. औषधी वनस्पतीमधील तेले श्वसन, मूत्र, ओटीपोटात आणि त्वचेचे संक्रमण असलेल्या लोकांमध्ये बॅक्टेरियाशी लढण्यास मदत करू शकतात. तुळशीमध्ये अनेक महत्त्वपूर्ण पोषक घटक असतात. त्यापैकी काही पोषणमूल्ये खालीलप्रमाणे :
- कॅल्शियम
- व्हिटॅमिन ए
- व्हिटॅमिन के
- मॅंगनीज
- मॅग्नेशियम
- लोह
- जस्त
- पोटॅशियम
- कॅलरीज
- प्रथिने
- फायबर
तुळशीचा आनंद घेण्याचे अनेक मार्ग आहेत. जर तुम्ही तुमच्या आहारात समाविष्ट करू इच्छित असाल तर खालीलपैकी काही गोष्टींचा विचार करु शकता :
- ताजे शिजवलेले पिझ्झा किंवा पास्ता डिश (संपूर्ण किंवा चिरून) पूर्ण करण्यासाठी तुळसीचा वापर करा.
- घरगुती सूप किंवा सॉसमध्ये मिसळा
- घरगुती पेस्टो किंवा हुमसमध्ये घाला
- सॅलडमध्ये मिसळा, जसे की ग्रील्ड कॉर्न सॅलड किंवा टरबूज सॅलड
- व्हॅनिला आइस्क्रीमला दोन लहान तुळशीच्या पानांनी सजवा
लक्षात ठेवा, जेव्हा तुम्ही तुळशीचा वापर खाद्यपदार्थांमध्ये करत असाल तेव्हा प्रक्रियेच्या शेवटी पाने जोडणे चांगले. कारण तुळशीमधील तेले अस्थिर राहतात, म्हणून शेवटी औषधी वनस्पती जोडल्याने ते अधिक स्वादिष्ट चव देते.
तुम्हांला हा लेख कसा वाटला ते कंमेंट बॉक्समध्ये कंमेंट करून जरुर सांगा.
Thanks for sharing. I read many of your blog posts, cool, your blog is very good.
After reading your article, it reminded me of some things about gate io that I studied before. The content is similar to yours, but your thinking is very special, which gave me a different idea. Thank you. But I still have some questions I want to ask you, I will always pay attention. Thanks.