वायरलेस उपकरणांचे प्रकार?

सुविधा आणि अधिक गतिशीलता प्रदान करण्यासाठी वायरलेस तंत्रज्ञानाचा उपयोग विविध आधुनिक डिव्हाइसमध्ये केला जातो. व्हॉईस आणि इंटरनेट कनेक्टिविटीमध्ये वायरलेस डिव्हाइसेस महत्वाची भूमिका बजावतात. वायरलेस तंत्रज्ञानामुळे ग्राहक व सर्विस प्रोव्हायडर या दोन्हींना फायदा होतो. त्यामुळे केबलसाठी लागणारा खर्च वाचतो आणि ग्राहकांवरील आर्थिक भारही कमी होतो. म्हणूनच नागरिक वायरलेस डिव्हाइसेसना पसंती दर्शवत आहे. तर अशा या वायरलेस डिव्हाइसेस प्रकार पुढीलप्रमाणे:

 

 

वायरलेस उपकरणांचे प्रकार

आज बाजारात कितीतरी नवनवीन वायरलेस डिव्हाइसेस आली आहेत. प्रत्येकजण आपआपल्या गरजेनुसार वापर करत असतो. अशाच काही वायरलेस डिव्हाइसेस तपशील आपण या लेखामध्ये घेणार आहोत.

• वायरलेस राउटर (Wireless Router)

  वायरलेस राउटर एक असे डिव्हाइस आहे ज्यामुळे कोणतीही वायर कनेक्ट न करता वायरलेस डिव्हाइसवर इंटरनेटचा वापर करू शकतो. राऊटर त्याच्या आसपास असणाऱ्या वायरलेस डिव्हाइसवर RF सिग्नल्सच्या स्वरूपात डेटा पाठवतो. वायरलेस राउटरचा उपयोग वायरलेस-सक्षम (wireless – enabled) संगणक आणि इतर डिव्हाइसेसना इंटरनेटशी जोडण्यासाठी केला जातो.

   

  वायरलेस राउटरसह set up नेटवर्कला कधीकधी वायरलेस लोकल एरिया नेटवर्क (WLAN) म्हटले जाते. बर्‍याच राउटरमध्ये फायरवॉल (firewall) सारखी अंगभूत सुरक्षा वैशिष्ट्ये आहेत जी संगणक व्हायरससारख्या दुर्भावनायुक्त डेटा विरूद्ध राउटरला कनेक्ट केलेल्या डिव्हाइसेसचे संरक्षण करण्यास मदत करतात.

 

• वायरलेस अडॅप्टर्स (Wireless Adapters)

  वायरलेस अ‍ॅडॉप्टर हे संगणकामधील हार्डवेअर डिव्हाइस आहे, जे वायरलेस कनेक्टिव्हिटी सक्षम करतात. संगणकात वायरलेस अ‍ॅडॉप्टर नसल्यास, संगणक राउटरशी कनेक्ट करता येत नाही. तथापि, आपण संगणकामध्ये इंटरनेटचा वापर करू शकत नाही. काही संगणकांमध्ये वायरलेस अ‍ॅडॉप्टर थेट मदरबोर्डमध्ये समाविष्ट केलेले असतात. त्यामुळे संगणकावर इंटरनेट ऍक्सेससाठी बाह्य अडॅप्टर्सची गरज भासत नाही.

 

• वायरलेस रिपीटर (Wireless Repeater)

  वायरलेस रीपीटर एक वायरलेस नेटवर्किंग डिव्हाइस आहे जो राउटरची range वाढविण्यासाठी वापरला जातो. हे डिव्हाइस re-emits वायरलेस सिग्नल प्राप्त करतो आणि नंतर वाढीव सामर्थ्याने तो पुन्हा उत्सर्जित करतो. राउटर व संगणकाशी जोडलेले संगणक यांच्यामध्ये रिपीटर ठेवल्यास, सिग्नल strength वाढवता येते, परिणामी वेगवान इंटरनेट कनेक्शन प्राप्त होते.

 

• वायरलेस फोन (Wireless Phone)

  सेल्युलर (cellular) आणि कॉर्डलेस फोन (cordless phone) अशी दोन उदाहरणे आहेत जी वायरलेस सिग्नलचा वापर करतात. कॉर्डलेस फोनची नेटवर्क मर्यादा (range) तुलनेने सेल फोन पेक्षा कमी असते. कारण सेल फोन provider सेल फोन कव्हरेज पुरवण्यासाठी मोठ्या टेलिकम्युनिकेशन टॉवर्सचा वापर करत असल्याने त्याची नेटवर्क मर्यादा जास्त असते. ग्लोबल पोझिशनिंग (global positioning) प्रमाणेच सेटेलाइट फोन उपग्रहांद्वारे प्रसारित सिग्नलचा वापर करतात.

 

• इतर वायरलेस उपकरणे (Other Wireless Devices)

  असे डिव्हाइसेस जे कम्युनिकेशन रेडिओ सिग्नलचा वापर नेटवर्कसाठी करतात त्यांना वायरलेस डिव्हाइसेस म्हणून संबोधले जाते. सामान्य डिव्हाइस, जसे की गॅरेज डोर ओपनर्स (garage door opener), बेबी मॉनिटर्स (baby monitors), विशिष्ट व्हिडिओ गेम कन्सोल आणि वॉकी-टॉकी (walkie talkie), आदी वायरलेस तंत्रज्ञानाचा वापर करतात.

 

वायरलेस उपकरणांची प्रत्यक्ष उदाहरणे

आज तंत्रज्ञानाने एवढी मोठी झेप घेतली आहे कि त्याचा आपण विचारसुद्धा करू शकत नाही. तंत्रज्ञानामध्ये रोज काही ना काही बदल होतच राहतात. 21 व्या शतकात आपल्या जीवनात वायरलेस तंत्रज्ञानाचा वापर वाढताना दिसत आहे. उदाहरण घ्यायचं म्हटल्यास संगणक माऊस (mouse), प्रिंटर (printer), एसी रिमोट (a.c. remote), इत्यादी. त्यामधीलच काही उदाहरणांचे स्पष्टीकरण खाली दिले आहे ते अवश्य वाचा.

1. संगणकीय उपकरणे (Computer Equipment)

   आधुनिक समाजात संगणक महत्वाची भूमिका बजावत आहे. शाळा, घरे आणि व्यवसाय संस्थांमध्ये संगणकाचा वापर नगन्य आहे. संगणकीय उपकरणे संगणकासाठी बनविलेले डिव्हाइस आहे, परंतु ते संगणकाचा भाग नाही. वायरलेस प्रिंटर हे वायरलेस संगणकीय उपकरणाचे उदाहरण आहे. हे पारंपारिक प्रिंटरसारखे कार्य करते, आपण प्रिंटरला संगणकाशी शारीरिकरित्या कनेक्ट न करता प्रिंट घेऊ शकतो. इतर वायरलेस संगणकीय उपकरणांमध्ये वायरलेस कीबोर्ड आणि माउसचा समावेश होतो.

2. घरगुती वस्तू (Household Items)

   वायरलेस डिव्हाइसेस फक्त संगणक आणि संपर्क (communication) माध्यमांसाठी बनली नाहीत. तर आपण आपल्या दैनंदिन जीवनातही बर्‍याच वायरलेस घरगुती वस्तू वापरतो. उदाहरणार्थ tv remote.

   आपल्याकडे डीव्हीडी प्लेयर किंवा केबल बॉक्स असल्यास, त्यामध्ये सामान्यत: रिमोट कंट्रोल असते. आपल्याकडे कदाचित रिमोट गॅरेज डोर ओपनर  (remote garage door opener) देखील असेल जो मॉन्टक्लेअर स्टेट युनिव्हर्सिटीच्या  (Montclair State University) मते सामान्य वापरात सर्वात जुन्या वायरलेस उपकरणांपैकी एक आहे. काही पालक वायरलेस बेबी मॉनिटर्स देखील वापरतात, ज्यामुळे मुलाच्या खोलीत दूरवरुन लक्ष ठेवणे शक्य होते.

 

हे पण वाचा…..

• रुपयाची घसरण का होते?
• जगातील अंतरराष्ट्रीय संस्था
• स्पर्धा परीक्षा म्हणजे काय?
• चक्रीवादळाची निर्मिती कशामुळे होते?
• भारतीय अवकाश संशोधन संस्था(इस्रो)