केसांची निगा राखण्याच्या चांगल्या पद्धतीचे पालन करूनही तुमचे केस कोरडे, ठिसूळ आणि निर्जीव आहेत का? जर तुमचे केस गळत असतील तर याचा अर्थ तुम्ही योग्य पदार्थ खात नाहीत. चांगले अन्न हा एक विषय आहे ज्याचे अनेक भाग आणि रूपे आहेत. चांगलं खाण्यापिण्याने तुमचं आरोग्य तर राहिलच पण तुमची त्वचा आणि केसही खराब होत नाहीत. तुमची त्वचा चमकते आणि केस मजबूत आणि चमकदार होतात.
त्यामुळे केसांची निगा राखण्याच्या चांगल्या पद्धतीचे पालन करूनही तुमचे केस कोरडे, ठिसूळ आणि निर्जीव आहेत का? जर तुमचे केस गळत असतील तर याचा अर्थ तुम्ही योग्य पदार्थ खात नाही आहात. चांगले अन्न हा एक विषय आहे ज्याचे अनेक भाग आणि रूपे आहेत. चांगलं खाण्यापिण्याने तुमचं आरोग्य तर राहिलच पण तुमची त्वचा आणि केसही खराब होत नाहीत. तुमची त्वचा चमकते आणि केस मजबूत आणि चमकदार होतात.
त्यामुळे तुम्हांला निरोगी, दाट आणि चमकदार केस हवे असतील तर संतुलित आहार घेणे आवश्यक आहे. निरोगी केसांचे ध्येय साध्य करण्यासाठी, आपल्याला आपल्या आहारात जीवनसत्त्वे आणि खनिजे समृद्ध पदार्थांचा समावेश करावा लागेल. अशाच 10 पदार्थांबद्दल जाणून घेऊया.
निरोगी केसांच्या वाढीसाठी 10 सर्वोत्तम पदार्थ | Healthy Hair Growth
जर तुम्हांला केसांची वाढ आणि चमक हवी असेल तर तुम्हांला तुमच्या आहारात काही खास पदार्थांचा समावेश करणे आवश्यक आहे. हे पदार्थ आहेत:
1. रोज अंडी खा (Eat Eggs Daily)
अंड्यांमध्ये प्रथिने आणि बायोटिन भरपूर प्रमाणात असते. तुमचे केस केराटिन म्हणून ओळखल्या जाणार्या स्ट्रक्चरल प्रोटीनपासून बनलेले असतात. केराटिन 16 अमीनो ऍसिडपासून बनलेले आहे. जर तुमच्या आहारात प्रोटीनची कमतरता असेल तर तुमचे केस गळू शकतात. अंड्यांमधील बायोटिन प्रथिनांचे अमीनो ऍसिडमध्ये विघटन करते, जे तुमच्या केसांचे बिल्डिंग ब्लॉक्स आहेत. अंड्यांमध्ये झिंक आणि व्हिटॅमिन अ सारखे आवश्यक घटक देखील असतात. त्यामुळे अंड्याचा पांढरा भाग असो, स्क्रॅम्बल्ड अंडी किंवा अंड्याचे सँडविच असो, त्यांचा आहारात समावेश करा.
2. सीफूड आणि मांस (Seafood and meat)
हे सेलेनियम आणि लोहाचे सर्वोत्तम स्त्रोत आहेत. सेलेनियम, बायोटिन, व्हिटॅमिन डी3, व्हिटॅमिन बी आणि ओमेगा -3 फॅटी ऍसिड सीफूडमध्ये आढळतात. हे सर्व केसांची वाढ करतात आणि केस चमकदार बनवतात. ओमेगा-३ फॅटी अॅसिडमुळे केस दाट होण्यास मदत होते. अनेक अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की ओमेगा-३ सप्लिमेंट्स घेतल्याने केस गळणे कमी होते आणि केस दाट होतात. सॅल्मनमध्ये ओमेगा-३ फॅटी अॅसिड आढळते, जे केस गळणे थांबवते. यामुळे तुमची टाळूही कोरडी पडत नाही.
मांसामध्ये भरपूर प्रथिने असतात, ज्यामुळे तुमच्या केसांना पुरेसे अन्न मिळते आणि तुमचे केस खराब होत नाहीत. क्रॅश डाएटच्या नावाखाली प्रथिनांचे सेवन टाळल्यास तुमच्या केसांवर विपरीत परिणाम होऊ शकतो आणि तुमचे केस अकाली गळू शकतात. लाल मांस लोहाचा उत्कृष्ट स्त्रोत आहे. त्यात फेरीटिन असते, जे लोह साठवते आणि केसांच्या पेशी प्रथिने तयार करण्यास मदत करते.
3. नट आरोग्यासाठी फायदेशीर (Nuts)
Nuts स्वादिष्ट असतात आणि केसांच्या वाढीसाठी भरपूर पोषक असतात. यामध्ये प्रथिने, बायोटिन, तांबे, ब जीवनसत्त्वे, व्हिटॅमिन ई, जस्त आणि आवश्यक फॅटी ऍसिड असतात. हे सर्व आपल्या केसांच्या वाढीसाठी आणि मजबूतीसाठी आवश्यक आहेत. अक्रोडमध्ये अनेक प्रकारचे ओमेगा फॅटी अॅसिड असतात, जे केसांच्या रोमांना मजबूत करतात. केस गळणे सामान्यतः सेलेनियम च्या संयोगाने पाहिले जाते. अक्रोडमध्ये सेलेनियम भरपूर प्रमाणात असते, जे तुमच्या केसांचे सूर्याच्या कडक किरणांपासून संरक्षण करते.
1 कप बदामात तुमच्या रोजच्या गरजेच्या 37% व्हिटॅमिन ई असते. बदाम आणि शेंगदाण्यामध्ये बायोटिन असते, जे तुमच्या केसांच्या आरोग्यासाठी आवश्यक जीवनसत्व आहे. भोपळ्याच्या बियांमध्ये निरोगी चरबी आणि जीवनसत्त्वे असतात, जे तुमच्या केसांना चमक देतात आणि पोषण देतात. भोपळ्यामध्ये झिंक देखील असते, जे तुमच्या स्कॅल्पला कोरडेपणापासून वाचवते.
4. पालक फायदेशीर आहे
पालक आपल्या केसांसाठी खूप फायदेशीर आहे कारण त्यात व्हिटॅमिन अ असते. तुमच्या टाळूवर सेबम किंवा तेल तयार करण्यासाठी व्हिटॅमिन अ आवश्यक आहे. जास्त प्रमाणात सेबममुळे टाळू तेलकट होते आणि कमी सेबममुळे टाळू कोरडी होऊ शकते. तेलाची निर्मिती योग्य ठेवण्यासाठी तुम्ही पालकचे सेवन करत राहावे.
पालकमध्ये व्हिटॅमिन ई, व्हिटॅमिन सी, बायोटिन आणि लोह यासारखे इतर पोषक घटक देखील असतात. लोह हे एक आवश्यक खनिज आहे जे तुमच्या केसांच्या कूपांना ऑक्सिजन पुरवते. जर्नल ऑफ कोरियन मेडिकल सायन्सच्या मते, काही अभ्यासात असे आढळून आले आहे की लोहाची कमतरता टक्कल पडण्याशी संबंधित आहे.
5. बेरीचे योग्य सेवन (Berries)
बेरीमध्ये व्हिटॅमिन सी असते, ज्यामुळे कोलेजनची निर्मिती वाढते. कोलेजन हे प्रोटीन आहे जे केसांच्या संरचनेच्या निर्मितीमध्ये महत्वाची भूमिका बजावते आणि केस तुटणे आणि गळणे प्रतिबंधित करते. त्यात अँटी-ऑक्सिडंट्स देखील असतात, जे फ्री रॅडिकल्सशी लढतात. मुक्त रॅडिकल्स हे अणू किंवा रेणू असतात ज्यात जोडलेले इलेक्ट्रॉन असतात.
जेव्हा तुमचे शरीर सूर्यप्रकाश, धुम्रपान, तणाव आणि प्रदूषण यासारख्या बाह्य आक्रमक पदार्थांच्या संपर्कात येते तेव्हा मुक्त रॅडिकल्स तयार होतात. जेव्हा मुक्त रॅडिकल्स खराब होतात तेव्हा ते शरीरासह टाळू आणि केसांचे नुकसान करतात. 1 कप स्ट्रॉबेरीमध्ये 141% व्हिटॅमिन सी असते. तसेच, व्हिटॅमिन सी शरीराला आहारातून लोह शोषण्यास मदत करते. कमी आयर्नमुळे अॅनिमिया होऊ शकतो, जे केस गळण्याचे एक प्रमुख कारण आहे.
6. एवोकॅडो पौष्टिक आहे (Avocado)
एवोकॅडो हे स्वादिष्ट, पौष्टिक आणि निरोगी चरबीचा उत्तम स्रोत आहे. यामध्ये व्हिटॅमिन ई देखील मुबलक प्रमाणात आढळते, जे केसांच्या वाढीसाठी आवश्यक आहे. 1 मध्यम आकाराच्या एवोकॅडोचे सेवन केल्याने तुम्हांला तुमच्या रोजच्या गरजेपैकी 21% व्हिटॅमिन ई मिळते. व्हिटॅमिन ई, व्हिटॅमिन सी प्रमाणेच, एक अँटिऑक्सिडेंट आहे जो मुक्त रॅडिकल्सला तटस्थ करून ऑक्सिडेटिव्ह तणावाशी लढण्यास मदत करतो.
नॅशनल लायब्ररी ऑफ मेडिकल सायन्सच्या मते, एका अभ्यासात असे आढळून आले की केसगळतीचा अनुभव घेणाऱ्या 34.5% लोकांना व्हिटॅमिन ई सप्लीमेंट घेतल्यानंतर केसांची वाढ होत गेली. आपल्या सर्वांना माहित आहे की टाळूवर खराब झालेल्या त्वचेमुळे केसांची गुणवत्ता खराब होते आणि केसांच्या कूपांचे नुकसान होते.
अशाप्रकारे, व्हिटॅमिन ई देखील ऑक्सिडेटिव्ह तणाव आणि नुकसानापासून टाळूचे संरक्षण करते. या सर्व व्यतिरिक्त, एवोकॅडो हे आवश्यक फॅटी ऍसिडचे उत्कृष्ट स्त्रोत आहेत. हे चरबीयुक्त शरीराने बनवलेले नसून ते तुमच्या पेशींचे आवश्यक बिल्डिंग ब्लॉक्स आहेत. अत्यावश्यक फॅटी ऍसिडची कमतरता केस गळतीशी देखील जोडलेली आहे.
7. चवदार आणि पौष्टिक लिंबूवर्गीय फळे
लिंबूवर्गीय फळे अतिशय चविष्ट असण्यासोबतच केसांना निरोगी ठेवणारे पोषक तत्व तुमच्या शरीरात पाठवतात. कारण त्यामध्ये व्हिटॅमिन सी मुबलक प्रमाणात आढळते. तुमच्या शरीरात लोह मिळविण्यासाठी, तुमच्या आहारात व्हिटॅमिन सीचा पुरेसा समावेश करणे महत्त्वाचे आहे. व्हिटॅमिन सी तुमच्या शरीराला लोह शोषण्यास मदत करते. किवी आणि आंबा हे व्हिटॅमिन सीचे उत्कृष्ट स्त्रोत आहेत. तुमच्या आहारात व्हिटॅमिन सी असल्याने केस गळणे थांबते.
8. कमी कॅलरी बिया (Seeds)
काही काळापासून लोकांनी त्यांच्या आहारात बियाणे घेणे सुरू केले आहे परंतु ते पॉलीअनसॅच्युरेटेड फॅटी ऍसिडस्ने भरलेले आहेत, ज्यामुळे टाळू कोरडी पडत नाही. त्यात मुबलक प्रमाणात पोषक असतात, परंतु खूप कमी कॅलरीज असतात, जे आपल्या आरोग्यासाठी खूप चांगले असते.
व्हिटॅमिन ई, झिंक आणि सेलेनियम आपल्या केसांच्या वाढीसाठी महत्त्वाची भूमिका बजावतात आणि हे सर्व बियांमध्ये मुबलक प्रमाणात आढळतात. हवे असल्यास ते दह्यात मिसळून खावे किंवा स्मूदीमध्ये मिसळून खावे किंवा गुळाचे लाडू बनवावे किंवा कोरडे भाजून खावेत. सूर्यफुलाच्या बिया 50% व्हिटॅमिन 33, तसेच ब जीवनसत्त्वे देतात. फ्लेक्स सीड्स आणि चिया सीड्स ओमेगा-३ फॅटी अॅसिड देतात. 28 ग्रॅम अंबाडीच्या बियांमध्ये 6,388 मिलीग्राम ओमेगा-3 फॅटी ऍसिड असते.
9. शेंगा आवश्यक आहेत
शेंगा हा प्रथिनांचा उत्तम स्रोत आहे, जो केसांच्या वाढीसाठी आवश्यक आहे. त्यामध्ये केसांना मजबुती देणारे पोषक तत्व जस्त, लोह, बायोटिन आणि फोलेट असतात. केसांच्या वाढीसाठी आणि दुरुस्तीच्या चक्रासाठी झिंक खूप महत्वाचे आहे.
100 ग्रॅम काळे बीन्स तुमच्या दैनंदिन गरजेच्या 7% जस्त पुरवते. ते अष्टपैलू देखील आहेत आणि त्यांची किंमत खूपच कमी असली तरीही त्यांना आपल्या आहारात समाविष्ट करणे खूप सोपे आहे. त्याचप्रमाणे, सोयाबीनमध्ये स्पर्मिडीन मुबलक प्रमाणात आढळते, ज्यामुळे केसांची वाढ वाढते. त्याचप्रमाणे, मसूरमध्ये आढळणारे फॉलिक ऍसिड लाल रक्त पेशींचे आरोग्य पुनर्संचयित करते, जे केसांना सुधारित ऑक्सिजन प्रदान करते.
10. प्रथिने आणि प्रोबायोटिक्ससाठी दही
साधे दही म्हणजे गोड न केलेले दही केवळ प्रथिनेंनीच भरलेले नाही, तर त्यात भरपूर प्रमाणात प्रोबायोटिक्सही असतात. नवीन केसांच्या वाढीसाठी प्रथिने आवश्यक असतात. केसांना चमक आणण्यासाठी लोक हेअर मास्क म्हणून केसांना दही लावतात. जर तुम्ही पुरेसे प्रथिने घेत नसाल तर तुमचे शरीर तुमच्या अवयवांना आधार देण्यासाठी प्रथिने आपोआप वळवते आणि तुमच्या केसांची वाढ मंदावते.
अशा परिस्थितीत, आपल्या आहारात अधिक प्रथिनांचा समावेश करून, आपल्या केस आणि नखांच्या वाढीसाठी प्रथिनातील काही पोषक तत्वांचा वापर केला जातो. प्रोबायोटिक्स हे चांगले बॅक्टेरिया आहेत जे तुमच्या शरीराला पोषक तत्वे शोषण्यास मदत करतात. दह्यामध्ये व्हिटॅमिन बी 5 किंवा पॅन्टोथेनिक ऍसिड असते, जे केस पातळ होण्यास मदत करते. त्यामुळे आहारात दह्याचा नक्कीच समावेश करा.